Άρθρο του Δημήτρη Α. Δριμή,
μέλος του Δ.Σ. του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών “ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ”, Δημοτικός Σύμβουλος Τριφυλίας, τ. δήμαρχος Αετού
Οι θυσίες της χώρα μας στη διάρκεια της τριπλής (Γερμανοί, Ιταλοί, Βούλγαροι) κατοχής 1941-1944, υπήρξαν μεγάλες. Σ` αυτές τις θυσίες ο μαρτυρικός Αετός έχει πρωταρχική συμμετοχή.Στις 10 Σεπτεμβρίου 1943 δύο Γερμανικές διμοιρίες της 116 Επιλαρχίας Αναγνωρίσεως, 18 ανδρών η κάθε μία, κινούνται για επιθετική αναγνώριση με αφετηρία το Δώριο. Η πρώτη κινείται προς τον Αετό και η δεύτερη προς το Πιτσά (Σιτοχώρι). Και οι δύο έρχονται σε επαφή με ανταρτικές ομάδες του ΕΛΑΣ, που κατευθύνονται προς τις ιταλικές βάσεις Κυπαρισσίας – Φιλιατρών – Γαργαλιάνων, με σκοπό τον αφοπλισμό των Ιταλών. Στις μάχες που ακολουθούν οι Γερμανοί αποδεκατίζονται.
Στις 11 Σεπτεμβρίου1943 οι Γερμανοί προχωρούν σε μαζικά αντίποινα. Με συνεχείς βολές πυροβολικού πυρπολούν και καταστρέφουν τον Αετό. Στη συνέχεια μεταβαίνουν στο χωριό και το καίνε. Διακόσιες ογδόντα (280), περίπου, κατοικίες καταστράφηκαν. Οι κάτοικοι μετά τις πρώτες βολές του πυροβολικού εγκατέλειψαν το χωριό, αν και πολλοί είχαν καταφύγει στα βουνά από το προηγούμενο βράδυ. Λίγοι γέροντες που έμειναν εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς ή κάηκαν. Στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις που ακολούθησαν εκτελέστηκαν και κάτοικοι γειτονικών χωριών. Οι κάτοικοι δοκιμάστηκαν σκληρά μετά την καταστροφή. Για χρόνια έμειναν σε σκηνές και ερειπωμένα σπίτια. Η μάχη της επιβίωσης ήταν δύσκολη και οι συνθήκες υγιεινής απαράδεκτες. Ο φόβος των Γερμανών ήταν συνεχής. Το μεγαλύτερο βάρος σήκωσαν οι γυναίκες του Αετού: «οι πικρές γυναίκες με το μαύρο ρούχο / παρθένες και μητέρες…» του ποιητή. Το χωριό ανοικοδομήθηκε και αυτό είναι η εποποιία των ζωντανών.
“Ολόκληρη η Ελλάδα ένα Ολοκαύτωμα”, τόνιζε ο Μανώλης Γλέζος. Δεκάδες χιλιάδες Ελλήνων δολοφονήθηκαν, ενώ η Εβραϊκή κοινότητα αφανίστηκε. Χιλιάδες άνθρωποι μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και καταναγκαστικής εργασίας. Ελάχιστοι επέζησαν. 1770 χωριά και πόλεις της πατρίδας μας είχαν τη μοίρα του Αετού. Καταστράφηκαν ολοσχερώς. Το 18% των Ελλήνων ήταν άστεγο στο τέλος της κατοχής.
Το θέμα των οφειλών της Γερμανίας προς τη χώρα μας έθεσε με ρηματική διακοίνωση το Νοέμβριο του 1995 η τότε κυβέρνηση Παπανδρέου. Οι Γερμανικές κυβερνήσεις με απαράδεκτα προσχήματα (παραίτηση δήθεν του Κ. Καραμανλή το 1958, παραγραφή αξιώσεων λόγω χρόνου, αν και η συμφωνία του Λονδίνου το 1953 προέβλεπε την αναστολή των αξιώσεων μέχρι την ενοποίηση των δύο Γερμανιών …) αρνούνται μέχρι σήμερα την επίλυσή του. Η Ελλάδα είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν έχει αποζημιωθεί από τη Γερμανία. Αξίζει να σημειωθεί πως τόσο η Βουλγαρία όσο και η Ιταλία ανταποκρίθηκαν στις οφειλές τους προς τη χώρα μας.
Οι οφειλές της Γερμανίας αφορούν σε τέσσερις κατηγορίες. 1. Επανορθώσεις προς το Κράτος. Οι επανορθώσεις για τις καταστροφές στις υποδομές της χώρας κατά τη διάρκεια της κατοχής είναι ύψους 7,1 δισεκ. δολαρίων αγοραστικής αξίας 1938, σύμφωνα με τη Διασυμμαχική Διάσκεψη των Παρισίων για τις επανορθώσεις, που έγινε το 1945-1946. 2. Επιστροφή κατοχικού δανείου. Το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο του 1942 είναι ύψους 3,5 δισεκ. δολαρίων αγοραστικής αξίας 1938. Το δυσβάσταχτο αυτό δάνειο είχε ως αποτέλεσμα τη γενικευμένη πείνα και τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς απ’ αυτήν. 3. Αποζημιώσεις των θυμάτων και των συγγενών τους. Οι αποζημιώσεις των θυμάτων και των συγγενών των θυμάτων των ολοκαυτωμάτων, δεν έχουν ακόμα αποδοθεί, όταν σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην περίπτωση του Ισραήλ αποδόθηκαν στο ακέραιο. Τέτοια περίπτωση είναι και ο μαρτυρικός Αετός, όπως και τα θύματα του Διστόμου, των Καλαβρύτων, της Βιάννου και όλων των άλλων μαρτυρικών τόπων. 4. Επαναπατρισμός των αρχαιολογικών θησαυρών. Οι πολιτιστικοί θησαυροί που κλάπηκαν από τα μουσεία, τους αρχαιολογικούς χώρους και από παράνομες ανασκαφές δεν έχουν επιστραφεί. Είναι πάνω από 8.500 τα αρχαία αντικείμενα που μεταφέρθηκαν στη Γερμανία.
Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους προσδιόρισε το ύψος των οικονομικών αξιώσεων και το Ελληνικό Κοινοβούλιο με ομόφωνη απόφασή του, 17-4-2019, το αποδέχτηκε και έδωσε εντολή σε κάθε Ελληνική Κυβέρνηση «να προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες διπλωματικές και νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση και την πλήρη ικανοποίηση όλων των αξιώσεων του Ελληνικού Κράτους από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Χρέος κάθε ελληνικής κυβέρνησης είναι η διεκδίκηση και επίλυση του θέματος των οφειλών. Είναι θέμα ιστορικής μνήμης, δικαιοσύνης, ειρήνης. «Και ένα μάρκο να ήταν η οφειλή, η Γερμανία έχει τη νομική, την ιστορική, αλλά προπαντός την ηθική υποχρέωση να εκπληρώσει τα χρέη της απέναντι στην Ελλάδα.», Μ. Γλέζος.